هنگام بروز هر گونه آسیب یا تروما به پوست، سیستم ایمنی بدن روند ترمیم و بازسازی را آغاز میکند. این فرایند طبیعی، اغلب با تشکیل اسکار همراه است. اسکار بخیه به عنوان یکی از شایعترین عوارض جراحی محسوب میشود که میتواند منجر به ایجاد ظاهری ناخوشایند و آزاردهنده روی پوست گردد.
اسکار به طور کلی نوعی بافت جایگزین است که در محل ضایعه یا جراحت پوست ایجاد میشود. این بافت به دلیل تفاوت در ساختار و رنگ با پوست اطراف، ممکن است ظاهر نامطلوبی داشته باشد. اسکار بخیه یکی از شایعترین انواع اسکار است که به دنبال جراحیهای متنوع از جمله عملهای زیبایی، جراحیهای ارتوپدی و جراحیهای قلبی-عروقی ایجاد میشود.
درک عوامل موثر بر تشکیل اسکار بخیه و شناخت روشهای مناسب پیشگیری و درمان آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله به بررسی علل ایجاد اسکار بخیه و عوامل موثر بر شکلگیری آن و همچنین روشهای پیشگیری و درمان این مشکل میپردازیم.
همچنین میتوانید بخوانید (اسکار زخم و راههای درمان آن)
عوامل موثر بر ایجاد اسکار بخیه
1. نوع و محل جراحی: جراحیهای عمقی یا طولانی مدت بیشتر مستعد تشکیل اسکار هستن و مناطقی از بدن که دچار کشش زیادی میشوند، مانند مفاصل، احتمال ایجاد اسکار برجستهتری دارند. 2. عوامل التهابی: عفونت، سوختگی و التهاب در محل زخم میتواند منجر به تشکیل اسکارهای برآمده شود. 3. نژاد و رنگ پوست: افراد با پوست تیرهتر، به ویژه افراد آسیایی، آفریقاییتبار و هیسپانیک بیشتر در معرض تشکیل اسکار هستند. این گروهها در مقایسه با افراد با پوست روشنتر، بیشتر مستعد تشکیل اسکارهای پروزان و غیرطبیعی هستند. 4.سن و جنسیت: اسکار در نوجوانان و جوانان بیشتر دیده میشود همچنین بانوان در مقایسه با آقایان بیشتر مستعد تشکیل اسکار هستند. 5. عوامل ژنتیکی: برخی افراد ممکن است به دلیل ژنتیک و عوامل ذاتی بیشتر مستعد تشکیل اسکار باشند. 6. مشکلات پزشکی زمینهای: بیماریهایی مانند دیابت، آکنه و پسوریازیس میتوانند خطر تشکیل اسکار را افزایش دهند. 7. مراقبتهای پس از جراحی: عدم رعایت توصیههای پزشک در دوره نقاهت و التیام زخم میتواند منجر به تشکیل اسکار شود.پیشگیری از ایجاد اسکار بخیه
1. انتخاب تکنیک جراحی مناسب: استفاده از تکنیکهای جراحی که به حداقل رساندن آسیب بافتی کمک میکنند و استفاده از بخیههای ظریفتر و مواد بخیه با واکنش کمتر باعث پیشگیری از ایجاد اسکار میشود. 2. مراقبت مناسب زخم در دوره التیام: رعایت بهداشت زخم و پانسمانهای مناسب، استفاده از پمادهای مرطوب کننده و محافظ پوست و جلوگیری از کشش و اصلاح موقعیت بخیهها باعث میشود که احتمال ایجاد اسکار کم شود. 3. استفاده از درمانهای پیشگیرانه: استفاده از پانسمانهای سیلیکونی و تزریق کورتیکواستروئیدها در زمان بخیه زنی باعث کمتر شدن احتمال ایجاد اسکار میشود.درمان اسکار بخیه
1.درمانهای موضعی:- استفاده از کرمهای سیلیکونی: این کرمها به کاهش ظاهر و بهبود انعطافپذیری اسکار کمک میکنند.
- درمان با لیزر: لیزر میتواند به کاهش ضخامت و قرمزی اسکار کمک کند. معمولاً چند جلسه درمان با لیزر مورد نیاز است.
- تزریق کورتیکواستروئید: در مواردی که اسکار برجسته و دردناک است، تزریق موضعی کورتیکواستروئید میتواند به کاهش التهاب و نرمتر شدن اسکار کمک کند.
- استفاده از پچهای سیلیکونی: این پچها به حفظ رطوبت پوست و کاهش ظاهر برجسته اسکار کمک میکنند.