هایفوتراپی (HIFU Therapy) یکی از روشهای نوین و غیرتهاجمی برای جوانسازی و لیفت پوست است که در سالهای اخیر جایگاه ویژهای در حوزهی زیبایی و مراقبت از پوست پیدا کرده است. این روش با استفاده از امواج اولتراسوند متمرکز، بدون نیاز به جراحی و دوران نقاهت، به تحریک کلاژنسازی در لایههای عمقی پوست کمک میکند و باعث سفتتر و شادابتر شدن آن میشود.
یکی از پرسشهای متداول در میان افرادی که قصد انجام این روش را دارند، این است که ماندگاری هایفوتراپی چقدر است و هر چند وقت باید تکرار شود؟
در این مقاله بهصورت علمی و قابلفهم، به بررسی عوامل مؤثر بر دوام نتایج هایفوتراپی و زمان مناسب برای تکرار جلسات آن میپردازیم.
هایفوتراپی چیست و چگونه عمل میکند؟
هایفوتراپی یا High-Intensity Focused Ultrasound به معنی «امواج متمرکز اولتراسوند با شدت بالا» است. در این روش، دستگاه هایفوتراپی امواج صوتی را بهصورت متمرکز به لایههای عمقی پوست (بهویژه لایهی SMAS) میفرستد. لایهی SMAS همان لایهای است که در جراحیهای لیفت صورت نیز هدف قرار میگیرد. بنابراین، هایفوتراپی نوعی لیفت غیرجراحی محسوب میشود.
در اثر تابش این امواج، دمای بافتهای زیرپوستی تا حدود ۶۵ تا ۷۰ درجه سانتیگراد افزایش مییابد. این گرما منجر به انقباض فوری بافت و در ادامه، تحریک تولید کلاژن جدید میشود. فرآیند کلاژنسازی بهتدریج در طی چند هفته تا چند ماه ادامه مییابد و نتیجهی آن سفتتر شدن و بهبود کیفیت پوست است.
ماندگاری هایفوتراپی چقدر است؟
هایفوتراپی یکی از روشهای غیرتهاجمی و مؤثر برای لیفت و جوانسازی پوست است که نتایج آن به مرور زمان ظاهر میشود و دوام نسبتاً طولانی دارد. برخلاف تزریق بوتاکس یا فیلر که تأثیر فوری اما موقتی دارند، در هایفوتراپی روند طبیعی کلاژنسازی پوست فعال میشود. به همین دلیل، نتایج آن بهصورت تدریجی ظاهر شده و ماندگاری بیشتری دارد.
بهطور میانگین، ماندگاری هایفوتراپی بین ۱۲ تا ۱۸ ماه است. البته این مدت در هر فرد متفاوت است و به عواملی مانند سن، نوع پوست، سبک زندگی، کیفیت دستگاه و مهارت پزشک بستگی دارد. در برخی افراد که پوست سالمتری دارند و مراقبتهای لازم را رعایت میکنند، اثر هایفوتراپی ممکن است حتی تا ۲ سال باقی بماند.
چرا ماندگاری هایفوتراپی محدود است؟
هایفوتراپی با تحریک تولید طبیعی کلاژن باعث بازسازی بافت پوست میشود. اما باید توجه داشت که پیری پوست فرآیندی طبیعی و مداوم است و بدن با گذر زمان، بهتدریج توان تولید کلاژن را از دست میدهد. به همین دلیل، نتایج هایفوتراپی همیشگی نیست و پس از حدود یک تا دو سال، آثار آن بهتدریج کاهش مییابد.
به عبارت دیگر، هایفوتراپی روند پیری را متوقف نمیکند، بلکه آن را کندتر و کنترلشدهتر میکند.
تغییرات ظاهری پوست در طول زمان پس از هایفوتراپی
نتایج هایفوتراپی بلافاصله پس از درمان کامل نیست، بلکه در طول چند ماه شکل میگیرد:
- بلافاصله بعد از درمان: ممکن است احساس کشیدگی یا سفتی خفیف در پوست ایجاد شود، اما تغییر محسوسی در ظاهر پوست دیده نمیشود.
- ۲ تا ۴ هفته بعد: پوست به تدریج شروع به بازسازی میکند و تولید کلاژن جدید آغاز میشود.
- ۲ تا ۳ ماه بعد: سفتی پوست بیشتر میشود و اثرات لیفت در نواحی مانند گونه، فک و گردن بهوضوح قابل مشاهده است.
- ۳ تا ۶ ماه بعد: بیشترین میزان اثر درمان دیده میشود و پوست ظاهر جوانتر، محکمتر و درخشانتری پیدا میکند.
- ۱۲ تا ۱۸ ماه بعد: به مرور زمان اثرات درمان کاهش مییابد و ممکن است نیاز به تکرار جلسه وجود داشته باشد.
بهطور کلی، میتوان گفت که هایفوتراپی یک درمان تدریجی با اثر بلندمدت است که در طول چند ماه به نتیجهی کامل میرسد و در صورت مراقبت صحیح، تا یکونیم سال ماندگار خواهد بود.
برای دیدن نتایج هایفوتراپی در مراجعه کنندگان به صورت تصویری، پیشنهاد می کنیم به صفحه اینستاگرام دکتر رضا معینی مراجعه کنید.
عواملی که باعث افزایش ماندگاری هایفوتراپی میشوند
- سن پایینتر (۳۰ تا ۴۵ سال): پوست جوانتر پاسخ بهتری به تحریک کلاژن نشان میدهد.
- ضخامت و سلامت پوست: پوستهای سالم و ضخیم معمولاً نتایج ماندگارتری دارند.
- سبک زندگی سالم: خواب کافی، تغذیه متعادل، مصرف آب زیاد و ورزش منظم به حفظ کیفیت پوست کمک میکند.
- محافظت در برابر نور خورشید: استفادهی روزانه از کرم ضدآفتاب و اجتناب از آفتاب شدید از تخریب کلاژن جلوگیری میکند.
- انجام درمانهای تکمیلی: استفاده از روشهایی مانند مزوتراپی یا میکرونیدلینگ پس از هایفوتراپی میتواند دوام نتایج را افزایش دهد (با نظر پزشک).
عواملی که باعث کاهش ماندگاری هایفوتراپی میشوند
- سن بالا (بیش از ۵۵ سال) و کاهش طبیعی توان کلاژنسازی.
- افتادگی شدید یا چربی زیاد زیرپوستی که نفوذ امواج اولتراسوند را کاهش میدهد.
- مصرف دخانیات و الکل، کمخوابی و استرس مزمن که جریان خون پوست را مختل میکنند.
- بیتوجهی به مراقبتهای پس از درمان مانند استفاده نکردن از ضدآفتاب یا شستوشوی بیش از حد پوست.
- کیفیت پایین دستگاه یا عدم مهارت پزشک که میتواند اثربخشی درمان را کاهش دهد.
در مجموع، ماندگاری هایفوتراپی حدود یک تا یکونیم سال است، اما در برخی افراد میتواند بیشتر هم باشد.
اثرات این روش به تدریج ظاهر میشوند و به همان صورت آرام نیز کاهش مییابند.
رعایت توصیههای پزشک، مراقبت از پوست، تغذیهی مناسب و سبک زندگی سالم، همگی در افزایش دوام نتایج مؤثر هستند.
هایفوتراپی اگر توسط پزشک متخصص و با دستگاه معتبر انجام شود، میتواند یکی از پایدارترین روشهای لیفت و جوانسازی بدون جراحی محسوب شود.
عوامل مؤثر بر ماندگاری هایفوتراپی
ماندگاری هایفوتراپی در همهی افراد یکسان نیست و به عوامل مختلفی بستگی دارد. در واقع، نتیجهی نهایی این درمان به ترکیبی از ویژگیهای فردی، سبک زندگی، مهارت پزشک و نوع دستگاه مورد استفاده مربوط میشود. در ادامه، مهمترین عوامل تعیینکنندهی دوام اثر هایفوتراپی به تفصیل توضیح داده شده است.
۱. سن و وضعیت کلی پوست
یکی از اصلیترین عوامل تأثیرگذار بر ماندگاری هایفوتراپی، سن فرد و میزان سلامت پوست اوست.
پوست انسان از حدود ۲۵ سالگی به بعد، بهتدریج توانایی خود را در تولید کلاژن و الاستین از دست میدهد. به همین دلیل، هرچه سن بالاتر باشد، واکنش پوست به تحریک امواج اولتراسوند ضعیفتر میشود.
افراد در بازهی سنی ۳۰ تا ۵۰ سال معمولاً بهترین پاسخ را به هایفوتراپی نشان میدهند، زیرا هنوز ساختار بافتی پوست آنها فعال و قابل تحریک است. در افراد بالای ۵۵ سال نیز درمان مؤثر است، اما ممکن است به جلسات بیشتری نیاز باشد یا اثرات آن زودتر کاهش یابد.
۲. ضخامت، نوع و شرایط پوست
ضخامت پوست و میزان چربی زیرجلدی نقش مهمی در میزان نفوذ امواج اولتراسوند دارد.
در پوستهای ضخیمتر یا دارای قوام بالا، امواج بهخوبی در لایهی SMAS نفوذ میکنند و تحریک کلاژن مؤثرتر انجام میشود.
در مقابل، پوستهای نازک یا بیش از حد خشک، ممکن است پاسخ ضعیفتری نشان دهند.
همچنین، افتادگی شدید پوست یا وجود چربی زیاد زیر پوست (بهویژه در ناحیه غبغب یا گردن) میتواند باعث کاهش اثر درمان شود، زیرا امواج بهدرستی در لایهی هدف متمرکز نمیشوند.
۳. سبک زندگی و عادات روزمره
سبک زندگی سالم یکی از کلیدیترین عوامل برای حفظ ماندگاری هایفوتراپی است. مصرف دخانیات، الکل، بیخوابی، استرس مزمن و تغذیهی ناسالم، همگی باعث تخریب سریعتر کلاژن و پیر شدن زودرس پوست میشوند.
در مقابل، رعایت نکات زیر میتواند ماندگاری نتایج را افزایش دهد:
- خواب کافی (حداقل ۷ ساعت در شب)
- نوشیدن آب به میزان کافی
- مصرف میوهها، سبزیجات و منابع پروتئینی باکیفیت (بهویژه حاوی ویتامین C و اسیدهای آمینه)
- پرهیز از رژیمهای غذایی سخت و ناگهانی که باعث کاهش ناگهانی چربی زیرپوستی میشوند
این عوامل نهتنها باعث سلامت کلی پوست میشوند، بلکه اثرات هایفوتراپی را نیز تثبیت میکنند.
۴. مراقبتهای پوستی پس از درمان
نحوهی مراقبت از پوست بعد از انجام هایفوتراپی تأثیر مستقیمی بر ماندگاری نتیجه دارد.
پوست پس از درمان ممکن است برای چند ساعت تا یک روز کمی حساس یا قرمز باشد، و در این زمان باید از آن بهخوبی محافظت کرد.
توصیههای اصلی عبارتاند از:
- استفاده منظم از کرم ضدآفتاب با SPF بالا و پرهیز از آفتاب مستقیم حداقل تا چند روز پس از درمان.
- استفاده از مرطوبکنندههای ملایم برای حفظ رطوبت پوست.
- پرهیز از استفادهی همزمان از محصولات لایهبردار یا اسیدی (مانند رتینول) تا زمان بهبود کامل پوست.
- عدم انجام ماساژ، لیزر یا درمانهای تهاجمی دیگر تا چند روز بعد از هایفوتراپی.
رعایت این مراقبتها کمک میکند تا روند کلاژنسازی بدون اختلال ادامه یابد و ماندگاری هایفوتراپی افزایش پیدا کند.
۵. کیفیت دستگاه هایفوتراپی
تمام دستگاههای هایفوتراپی عملکرد یکسانی ندارند.
دستگاههای معتبر که دارای تأییدیههای بینالمللی مانند FDA یا CE هستند، امواج اولتراسوند را با دقت بالا و عمق کنترلشده به لایهی هدف میفرستند.
در مقابل، دستگاههای ضعیف یا غیرتأییدشده ممکن است انرژی کافی تولید نکنند یا حتی به بافت سطحی آسیب برسانند.
بنابراین، انتخاب کلینیک مجهز به دستگاههای استاندارد، یکی از مهمترین عوامل در کیفیت و دوام نتیجهی هایفوتراپی است.
۶. مهارت و تجربهی پزشک
هایفوتراپی اگرچه غیرتهاجمی است، اما یک روش دقیق و وابسته به مهارت پزشک محسوب میشود.
تعیین صحیح عمق نفوذ امواج، شدت انرژی، و تعداد شاتها (پالسهای صوتی) برای هر ناحیه از پوست باید بر اساس نوع پوست، سن و هدف درمانی فرد تنظیم شود.
اگر این تنظیمات بهدرستی انجام نشوند، نتیجه ممکن است ضعیفتر از حد انتظار باشد یا حتی باعث تحریک بیش از حد بافت شود.
بنابراین، مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو یا پزشک دارای تجربه در زمینهی زیبایی، نقش اساسی در افزایش ماندگاری هایفوتراپی دارد.
۷. ویژگیهای ژنتیکی و فیزیولوژیکی
هر فرد بهطور طبیعی ویژگیهای ژنتیکی متفاوتی دارد که بر روند پیری پوست، سرعت ترمیم بافت و توانایی بدن در ساخت کلاژن اثر میگذارد.
افرادی که بهطور ژنتیکی پوست مقاومتر و متابولیسم سلولی فعالتری دارند، معمولاً ماندگاری طولانیتری از هایفوتراپی تجربه میکنند.
۸. عوامل محیطی
عواملی مانند تابش مستقیم نور خورشید، آلودگی هوا، تغییرات شدید دما و رطوبت پایین محیط نیز در طول زمان به ساختار پوست آسیب میزنند.
محافظت از پوست در برابر این شرایط محیطی، بهویژه با استفاده از کرمهای محافظ و آبرسان، در افزایش دوام اثر هایفوتراپی مؤثر است.
هر چند وقت باید هایفوتراپی تکرار شود؟
تکرار هایفوتراپی به سن، وضعیت پوست و میزان ماندگاری نتایج در هر فرد بستگی دارد. از آنجا که تولید کلاژن فرایندی تدریجی است و بدن بهمرور زمان بخشی از کلاژن جدید را از دست میدهد، انجام جلسات یادآور برای حفظ نتیجه ضروری است.
بهطور معمول، پزشکان توصیه میکنند:
- برای افراد زیر ۴۰ سال که پوست هنوز قوام و خاصیت ارتجاعی خوبی دارد، هر ۱۲ تا ۱۸ ماه یکبار انجام هایفوتراپی کافی است.
- برای افراد میانسال یا دارای افتادگی بیشتر، بهتر است هر ۹ تا ۱۲ ماه یکبار درمان تکرار شود تا اثرات حفظ شود.
در برخی موارد، پزشک ممکن است پس از جلسهی اول، یک جلسهی تقویتی حدود ۶ ماه بعد را پیشنهاد دهد تا روند کلاژنسازی اولیه کاملتر شود.
نکتهی مهم این است که تکرار زودتر از موعد (مثلاً کمتر از ۶ ماه) معمولاً توصیه نمیشود، زیرا پوست برای بازسازی و ایجاد کلاژن جدید به زمان نیاز دارد. در واقع، اگر درمان بیش از حد انجام شود، نه تنها تأثیر بیشتری ندارد، بلکه ممکن است باعث تحریک یا حساسیت پوست شود.
در بیشتر بیماران، انجام سالانهی هایفوتراپی بهعنوان درمان نگهدارنده (Maintenance Treatment) بهترین گزینه است. این کار باعث میشود پوست همواره در حالت فعال برای تولید کلاژن باقی بماند و روند پیری به شکل محسوسی کندتر شود.
چرا نیاز به تکرار وجود دارد؟
پوست بهصورت طبیعی هر سال بخشی از کلاژن خود را از دست میدهد. هایفوتراپی این فرآیند را کند میکند اما متوقف نمیسازد. بنابراین، تکرار دورهای آن باعث حفظ سفتی و شادابی پوست میشود.
نکات کلیدی برای افزایش ماندگاری هایفوتراپی
۱. مراقبت صحیح از پوست
پس از درمان، پوست ممکن است کمی قرمز یا حساس شود. استفاده از کرمهای آبرسان و ضدالتهاب سبک، همراه با پرهیز از ماساژ شدید یا تماس مستقیم با گرما در ۲۴ ساعت اول توصیه میشود.
۲. استفاده منظم از ضدآفتاب
اشعهی ماوراءبنفش (UV) یکی از مهمترین عوامل تخریب کلاژن است. استفادهی روزانه از ضدآفتاب با SPF مناسب، ماندگاری هایفوتراپی را بهطور قابلتوجهی افزایش میدهد.
۳. تغذیهی مناسب و مصرف آب کافی
رژیم غذایی غنی از آنتیاکسیدانها (میوهها، سبزیجات، مغزها و ماهیهای چرب) و نوشیدن آب به میزان کافی به سلامت پوست کمک میکند.
۴. پرهیز از سیگار و الکل
مصرف دخانیات و الکل باعث کاهش جریان خون در پوست و تخریب فیبرهای کلاژن میشود. افرادی که از این موارد اجتناب میکنند، ماندگاری بیشتری از هایفوتراپی تجربه خواهند کرد.
۵. انجام مراقبتهای تکمیلی
استفاده از درمانهای مکمل مانند مزوتراپی، میکرونیدلینگ یا لیزرهای جوانساز میتواند اثر هایفوتراپی را تقویت و دوام آن را افزایش دهد. البته، زمانبندی این روشها باید با نظر پزشک مشخص شود.
اشتباهات رایج دربارهی ماندگاری هایفوتراپی
باور اول: «هایفوتراپی فقط یکبار انجام میشود و دائمی است.»
در واقع، هیچ روش غیرجراحی جوانسازی پوست دائمی نیست. اثر هایفوتراپی نسبتاً طولانی است اما با گذر زمان کاهش مییابد و نیاز به تمدید دارد.
باور دوم: «اگر پوست خیلی افتاده باشد، هایفوتراپی نتیجه نمیدهد.»
اگرچه هایفوتراپی در افتادگیهای شدید جایگزین کامل جراحی نیست، اما حتی در این شرایط نیز میتواند کیفیت بافت پوست را بهبود بخشد و قبل یا بعد از جراحی، اثرات مثبتی ایجاد کند.
باور سوم: «تکرار زودهنگام هایفوتراپی بهتر است.»
انجام هایفوتراپی زودتر از موعد (مثلاً کمتر از ۶ ماه پس از جلسهی قبلی) ممکن است به پوست فشار غیرضروری وارد کند. فاصلهی مناسب بین جلسات باید بر اساس ارزیابی پزشک تعیین شود.
پرسشهای متداول درباره ماندگاری هایفوتراپی
۱. آیا نتایج هایفوتراپی بلافاصله قابل مشاهده است؟
خیر، تأثیر واقعی هایفوتراپی بهتدریج و در طی چند هفته ظاهر میشود. نتیجهی نهایی معمولاً پس از ۳ ماه مشهود خواهد بود.
۲. آیا با افزایش سن نیاز به تکرار بیشتر وجود دارد؟
بله. با بالا رفتن سن و کاهش طبیعی تولید کلاژن، ممکن است فواصل بین جلسات کوتاهتر شود.
۳. آیا ماندگاری هایفوتراپی در همه نواحی بدن یکسان است؟
خیر. نواحی صورت و گردن معمولاً پاسخ بهتری میدهند، در حالیکه پوست بدن ممکن است به جلسات بیشتری نیاز داشته باشد.
۴. آیا مراقبتهای بعد از هایفوتراپی اجباری است؟
اگرچه الزامی نیست، اما رعایت مراقبتهای توصیهشده تأثیر چشمگیری در ماندگاری نتایج دارد.
جمعبندی
هایفوتراپی یکی از مؤثرترین روشهای لیفت و جوانسازی غیرجراحی پوست است که با تحریک تولید طبیعی کلاژن، باعث سفتتر شدن و بهبود بافت پوست میشود. همچنین، برای انجام هایفوتراپی با بالاترین استانداردهای پزشکی میتوانید به دکتر رضا معینی مراجعه کنید.
ماندگاری نتایج معمولاً بین ۱۲ تا ۱۸ ماه است و تکرار دورهای (حدود هر سال یکبار) میتواند اثرات درمان را حفظ کند. رعایت مراقبتهای پوستی، تغذیهی سالم و پرهیز از عوامل آسیبرسان مانند نور خورشید و دخانیات، نقش مهمی در افزایش دوام نتایج دارد.
اگر به مطالب علمی و کاربردی در زمینهی زیبایی، جوانسازی و سلامت پوست علاقهمند هستید، پیشنهاد میکنیم به مجله آذرگاه سر بزنید و از مجموعه مقالات تخصصی آن بهرهمند شوید.
