درمان پیسی و اختلالات رنگدانه‌ای پوست
پیسی (ویتیلیگو) یکی از شایع‌ترین اختلالات رنگدانه‌ای در پوست است که می‌تواند تأثیر چشمگیری بر اعتمادبه‌نفس و کیفیت زندگی افراد داشته باشد. این بیماری به‌واسطه تخریب سلول‌های رنگدانه‌ساز پوست (ملانوسیت‌ها) رخ می‌دهد و موجب ایجاد لکه‌های سفید با مرزهای مشخص روی پوست می‌شود. در کنار پیسی، اختلالات دیگری مانند ملاسما (لک بارداری)، کک‌ومک، لکه‌های ناشی از آفتاب یا افزایش سن و هیپرپیگمانتاسیون پس از التهاب نیز در گروه ناهنجاری‌های رنگدانه‌ای قرار می‌گیرند که نیاز به بررسی و درمان دارند.
علل و عوامل پیسی و سایر اختلالات رنگدانه‌ای
دلایل ژنتیکی: در برخی موارد پیسی یا ملاسما سابقه خانوادگی دارند.
اختلالات خودایمنی: سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول‌های ملانوسیت حمله کرده و آن‌ها را از بین می‌برد.
نور آفتاب: اشعه ماوراء بنفش می‌تواند باعث تشدید تغییر رنگ پوست، به‌ویژه در ملاسما و کک‌ومک شود.
هورمون‌ها: به‌ویژه در دوران بارداری یا مصرف قرص‌های ضدبارداری.
استرس و عوامل روانی: در برخی مبتلایان به پیسی، شروع یا گسترش بیماری با عوامل روانی ارتباط دارد.
آسیب به پوست: مانند سوختگی، بریدگی یا التهاب که می‌تواند منجر به بروز یا تشدید اختلالات رنگدانه‌ای شود.
علائم و انواع لکه‌های پوستی رنگدانه‌ای
پیسی (Vitiligo): لکه‌های سفید شیری رنگ که معمولاً روی دست‌ها، صورت، اطراف چشم و دهان، آرنج، زانو و اندام تناسلی ظاهر می‌شوند.
ملاسما: لکه‌های قهوه‌ای تیره با الگوی متقارن، بیشتر روی گونه‌ها، پیشانی و لب بالا.
کک‌ومک: نقاط کوچک قهوه‌ای یا قرمز، بیشتر در افراد با پوست روشن و به‌ویژه در معرض آفتاب.
هیپوپیگمانتاسیون پس از التهاب (PIH): نواحی روشن‌تر یا تیره‌تر پس از آسیب یا بیماری پوستی.
لکه‌های سنی (لکه‌های خورشیدی): لکه‌های قهوه‌ای یا خاکستری به دلیل افزایش سن و تماس مکرر با آفتاب.
روش‌های نوین درمان پیسی و اختلالات رنگدانه‌ای
1. درمان دارویی و موضعی
کورتیکواستروئیدهای موضعی: برای کاهش التهاب و توقف پیشرفت پیسی.
مهارکننده‌های کالسینورین (مانند تاکرولیموس): داروهایی ایمن‌تر برای نواحی حساس صورت و گردن.
هیدروکینون و ترکیبات روشن‌کننده: برای درمان ملاسما و لکه‌های تیره.
رتینوئیدها: کمک به تجدید سلول‌های پوستی و بهبود رنگ پوست.
2. فوتوتراپی (نوردرمانی)
NB-UVB (اشعه UVB باند باریک): یکی از مؤثرترین روش‌های کنترل پیسی که با تحریک ملانوسیت‌ها باعث بازگشت رنگ طبیعی به پوست می‌شود.
Excimer Laser: برای نواحی محدود، بسیار هدفمند و با عوارض کمتر.
3. میکروپیگمنتیشن یا تاتو درمانی
در مواردی که پاسخ به درمان ضعیف باشد، از تکنیک‌هایی مشابه آرایش دائمی برای یکنواخت کردن رنگ پوست استفاده می‌شود، به‌ویژه در صورت یا لب‌ها.
4. کاشت ملانوسیت یا پیوند پوست
در موارد شدید و پایدار پیسی، از تکنیک‌های جراحی مانند:
پیوند پوست نازک
پیوند سلول‌های ملانوسیتی
برای بازگرداندن رنگ طبیعی پوست بهره گرفته می‌شود.
5. درمان‌های مکمل و حمایت روانی
درمان اختلالات رنگدانه‌ای تنها به درمان فیزیکی محدود نمی‌شود. بسیاری از بیماران دچار اضطراب، افسردگی یا کاهش اعتمادبه‌نفس هستند و نیاز به مشاوره روان‌شناختی دارند.
سبک زندگی و مراقبت‌های روزمره
استفاده از ضدآفتاب قوی (SPF 50+): برای محافظت پوست از تشدید رنگدانه‌ها یا ایجاد لکه‌های جدید.
پرهیز از لایه‌بردارهای تند یا تحریک‌کننده پوست
رژیم غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها: مانند ویتامین C، E و بتاکاروتن.
مدیریت استرس و خواب کافی
عدم استفاده از محصولات آرایشی غیراستاندارد
نتیجه‌گیری
درمان پیسی و سایر اختلالات رنگدانه‌ای نیازمند یک رویکرد جامع، صبورانه و شخصی‌سازی‌شده است. با پیشرفت علم پزشکی و دستگاه‌های نوین، بسیاری از این مشکلات قابل کنترل یا درمان هستند. کلینیک دکتر رضا معینی با بهره‌گیری از تیم تخصصی، تجهیزات به‌روز و مشاوره فردمحور، آماده همراهی بیماران در مسیر درمان و بازگشت به زیبایی و اعتمادبه‌نفس است.
